2014-02-25

Einsteinen mozorroak


Berriki zabaldu du Barne Ministerioak, eta aurtengo inauterien karietara arin demonio egin gainera, Guardia Zibil mozorrotzea debekatua dagoela. Zentzu batean, ona ere badela pentsa genezake, albait gutxien ikus dezagun uniforme hori gure paisaietan; ea gure iruditeriatik aldatzen ditugun halako presentziak poliki-poliki, izan ere, haiek errepresentatuz, ez al dira etengabe biziarazten? Zenbat buru, hainbat aburu, ez gatoz eztabaida hori argitzera.

Edozein gisaz, debekuaren estrategiari baizik heltzerik ez dionak, urari mugak jartzea bezain ahalegin etsian ari dela dirudi. Eta duintasun eskale, gainera. Aj! Kontrolaren behar hereditarioa izanen da, belaunaldiz belaunaldi ekarri dutena. Arau ezarle, eskubide murriztaile, inposizio zale dira. Eta inauteriak hain justu hori errefusatzen du oinarrizko printzipio gisa. Baina, noraeza itsuan, beste esparru askotan bezala, inauteri garaian ere “hemen gaude” handi bat oihukatu beharra du botereak, nork agintzen duen ez dezagun ahantzi.

Unean uneko debekuen gainetik, Satrustegik berak iradoki zuen inauteriak izan zezakeela bere sorburuan eta bere baitan gizakiaren nolabaiteko exijentzia biologikoren bat. Eta baliteke. Askatu, berritu, inausi, hautsi, ernatu, irauli, sortu, erauzi, lurperatu, astindu, haizeratu, oihukatu, bota, zirikatu, ospatu, bukatu eta hasi. Ez ote da hori inauteria? Ez ote dugu denek ere, inoiz, hori egiteko beharra? Alegia, animoaren azaleratzea eta berrezartzea. Inauteriak, gaurkoak ere, badu jendearengan iniziazio erritutik zerbait; bai bederen, inauteriak sakonean duen buruketa sinboliko horrek, izan otsailean edo abenduan, izan mozorroturik edo zomorroturik. Eta berez, ere bai, izan boteredun edo herri xehe.

Behar eta gozamen hori nabari zaio hainbeste herritako ospakizun ugariri, zorionez. Egiazko egun handi baitituzte batzuek. Eta ez bereziki jantzi eta egiteko espezialak prestatu dituztelako, baizik eta, hartatik gaindi bizirik den atmosfera batek eusten dituelako osasuntsu. Hara Zubietako gazteak aurten watzap guztietan barrena zein famatu bestelako joare batzuk ageri zituztela! Ez zuen, ez, planifikazio handirik izanen haien “beste” karrika-dantzak.

Egunotan han eta hemen ari da jendea animoa azaleratzen eta berrezartzen beraz, eta hala, bolada honetako gai nagusietako bat baita, nahi gabe (zin dagit), adin ertaineko pertsona bati Zuberoako maskaradaz, inauteriaz alegia, entzun diot “ez dagoela hori baino gauza aspergarriagorik”. Einsteinen aipu bikaina etorri zait gogora, zer nahi duzue?, unibertsoaren mugagabetasuna beste zerbaitekin alderatzen duen hori. Hasieran aipatutako debeku berriaren ideiaren gisan.