ez gaituzte sobera maite baina etengabe ahotan gaituzte auzolagunek. Azkena, 8 apellidos vascos
filma. Ongi legoke 8 abizen espainiar gisako bat gure ikuspegitik
landutako eta topikoak baino zerbait gehiago bilduko lukeena ozen eta
marketing indartsuaz eman ahal izatea. Gaurko egoera eta egintzen
tamaina ikusirik, fikzio estiloa landu beharko genuke, hori bai,
auzokideen berri eman nahiko bagenu.
Ez gaituzte nahi, baina aldioro haien aitzakia gara. 8 baino
gehiago dira espainiar telesail eta filmetan erabili dituzten euskal
abizenak, portzierto. Zaletasun porrokatua dute gureekin; hasieran
ulergaitzak direla diote, baina gero ederki baliatzen dituzte
pertsonaiei halako xarma bat emateko.
Kasualitate gaitz batengatik astakirten batek idatzitakoa
bidali didate gaur zortzi, ditxosozko pelikularen harira hain justu,
eta, hala, euskalduna asperra dela, itsusia, goibela eta hotza,
jendetasun gutxikoa, ego handikoa eta flema-lengoaiaduna zioen. A, eta
ea aurki daitekeen historiara pasa den euskaldunik, Argiñanoz gain. 8
apellidos vascos pelikulan 8 topiko horiek edo antzerakoak ikusiko
ditugula badakit.
Hainbeste damutzeko duen herrialde batek besteez pelikulak
barra-barra. Eta hara non gu, gainera, haien publiko. Izenburuarekin
jendea engantxatu bezain erraza omen da. Eta, halaxe, euskaldunez beste
pelikula bat erdaraz hozitua eta pentsatua. Argi da garaile nor aterako
den.
Zer litzateke Europa mailako (eta mundu mailako) zinema
konkistatzerik bagenu? Gure egia konta-tzeko aukerarik bagenu? Mundua
liluratuko lukeen pelikulatzarra zabaltzeko gai bagina? Gure lumaz, gure
hitzaz. Gure erreferenteak besteen esku daude etengabe, haiek
gizarteratzen dituzte haien modura, neurrira eta "estilora".
Zinemaren laguntzaz ezagun eginen genituzke gure pertsonaia
handiak, gure hizkuntzaren berezitasun edo normaltasunak, historiaren
joanean egoak eta jendetasunak nola kudeatu ditugun, baita
eskuzabaltasuna ere, eta erakutsiko genieke gure aktore eta aktoresak
zein eder eta lirainak diren.
Faltan dut, ikaragarri, gurea pantailara ekarririk;
unibertsalki; handi; guk, gurea, guretzat eta munduarentzat. Euskal
Herrian sortutako askok du esker onaren merezimendua, baina ez gara
herri ozena, eta barne-kontsumora mugatu gara nagusiki. Euskaldunaren
hitza munduak ezagutzea bidezkoa litzateke.
Dena ez baita deitoragarria, azkenaldiko film on bati aipamena
zilegi zait une honetantxe. Uste dut miresmena eta esker ona azkarki
jasoa dela, eta deus gutxi gehi dezakedala neronek, baina, orain gogotu
zait zorion mezua. Gartxot pelikulak malkoa eta irria sortu ditu,
zirrara eta emozioa, harrotasuna eta sentimena. Marrazki bizidunak
izanagatik, euskaldunon historia-orriak zoragarri osatzera etorri baita
lana. Halakoen beharra dugu herri gisa. Hori da bidea. Bat baino, zortzi
badira, are hobeki.
