2013-01-09

Liburuen harira



Akabukoa du gaur liburuaren eta diskoaren hitzorduak Durangon. 47 urte joan dira gaurgero lehen saio hartatik, eta ekimena bizi-bizi iraunarazi du Gerediaga Elkarteak. Hastapenean ez zuen izanen, ez, askoren ustea (euskaldun ez ziren horiena, alegia); baina urteak joan ahala, haiendako nahi luketen sasoia erakutsi du biltzar handi honek. Mira egitekoa da gaur den egun dugun "eguraldi" nahasiarekin (lehorte ekonomikoa, eraso linguistikoen ekaitza, eskubide subiranoen izoztea eta halabeharrezko bizikideen etengabeko euri-jasak, besteak beste) oraino ere indar betea agertzea euskaldunon elkarretaratze honek.

Jakin baitakigu liburuak eta diskoak erostetik haratago dela Durango. Edozein idazle, editore eta irakurleren agendan ongi seinalatua den aroa da. Konpromisoa hartua du gure komunitateak, eta fideltasuna eta ardura agerikoak dira. Hori bakarrik dela pentsatzerik? Azoka biziko bada, irakurzaletasuna ere beharrezkoa izanen du, militantziatik haratago gogoa eta bihotza hitzez elikatzea nahitaezkoa dugu guk ere. Baina herri honetako ekimenak, esan gabe doa, normalean halakoak izaten dira, bigarren inplikazio baten kargarekin, edo intentzioarekin.

Nahitaezkoa zait, bidenabar, delako e-book- aren agerpenari aipua egitea. Beldurrak ikusten hasiak ginen hura merkaturatu zenean, baina ez du lainotu, iduriz, liburu fisikoaren existentzia. Batak bestea ordezkatu duenik ezin esan, nire ustez, izan ere, funtsean arazoa baita oso gutxi irakurtzen dela herri honetan; betiko eta ohiko liburua ez da molde teknologikoaren sorrerarengatik baztertu, irakurtzen ez dugulako baizik.

Bestela, liburuak gauza askotarako balio izan duela, denok dakigu. Txikitan ikasi nuen gauzaki honen funtzio-aniztasuna. Gogoan dut haur nintzela, liburuak liluratzen zaituen garai magiko eta ametsezko horretan, izeba bati entzuna halako batean; etxea altzariz jantzi behar zuela-eta, liburuendako elegantea aski zen apalategi bat jartzeko asmoa zuela, egongela asko itxuratuko zuelako, bisitak etortzen zirenerako eite ederra agertuko zuelako. Sekula ez dut liburu bat eskutan duela ikusi. Baina ez dakizue zer eder duen etxeko gela nagusi hori, oi, oi! Liburuen tapakiek ongi ematen baitiote sofaren tapizaren koloreari. 

Ez dakit honelakorik gaur baden ere, gero eta liburu-saltzaile gutxiago joaten dira atez ate (batik bat haiek ekartzen zituzten bildumatzar horiek, ez?); jakintza guztia (ez pentsa, baina hala uste dugunez…) sarean dago eskuragarri paper-saila erosi beharrean; liburuen plazera galbidean ote den (orrien hazka, usaina, hotsa…); etab. Konpetentzia handia du liburuak, ezin saihestu. Baina haren aldeko hautua oraino ere egiterik dugu, bidaidearen metafora politena baita bere horretan.